Terapi Nedir?

Terapi, en temelde psikolojik veya fizyolojik rahatsızlıkların çözümü için uygulanan tedavi yöntemidir. İnsanın kendini daha iyi hissetmesine neden olacak tüm etkinlikler, faaliyet ve aktiviteler terapi olabilir. Psikolojik anlamında genellikle psikoterapi olarak bilinir. Türkçe’de sözcük anlamı ruhsal tedavi olan psikoterapi, alanında uzman kişi ile ve/veya eşliğinde sohbet başta olmak üzere yapılan etkinliklerin bütünüdür. Psikoterapi, mental rahatsızlığın veya bozukluğun semptomların kontrol altına alınmasına, ardından ortadan kaldırılmasına yardımcı olur.

Terapi, tüm eğitimlerini tamamlamış profesyoneller eşliğinde bireyin duygularını, düşüncelerini, hayata bakış açısını, inanç ve değer yargılarını, günlük tutumlarını ve bilinçdışı tüm davranışlarını fark etmesini sağlayarak, bireyin günlük yaşamında daha sağlıklı, mutlu ve huzurlu olmasını sağlayan süreçler bütünüdür. Bu uzun ve heyecanlı serüvenin en önemli amacı ise günlük hayatın getirdiği tüm zorluklara karşı içgörü kazanmak, düşünce ve duygularda olumlu anlamda değişiklik meydana getirmek ve hayata devam etmek için gerekli olan motivasyonu sağlamaktır.

Bazı insanlar, diğer insanlardan yaşadığı zorlukları göğüslerken daha farklı davranışlar sergileyebilir. Bu bir hastalık veya zayıflık değildir. Bazı insanların gözü renkli, bazılarının değildir. İşte, tam da bu genetik farklılık gibi bazı bireyler, çocukluk travmalarını yanında taşır, zorluklarla mücadele ederken içsel gücünü yakalayamaz. Terapi bu anlamda bireye destek olarak, yola devam etme gücü sağlamasına katkı sağlar.

Bu süreçte terapist tarafından birtakım tekniklerin uygulanarak kişinin duygusal sıkıntı, yas, ruhsal bir bozukluk, kaygı yaşaması gibi stresli durumlarla başa çıkabilmeyi öğrenebilme esasına dayanmaktadır. Sıradan bir sohbetten farklı kılan budur. Bu sorun, akla gelebilecek içsel ve dışsal her şey olabilir.

Terapi Nasıl Yapılır?

Psikoterapi, terapist eşliğinde yapılır. Terapistler, bir meslek profesyoneli olmasının yanı sıra bireyin sırdaşıdır.

Terapist, terapi yolculuğunda bireye eşlik eder. Başlangıcından, bugün bulunduğu yere kadar bireyin elinden tutar. Psikoterapinin yaşam boyu süreceği önyargısına rağmen, başı sonu olan bir süreçtir. Tüm yaşadıklarını, çocukluğundan başlayarak, yargılamadan, kırmadan, kızmadan dinler. Bu sayede bireyin kendini keşfetmesini ve hayat mücadelesine devam etmesini sağlar. Terapi alan bireylere danışan denir.

Terapi sadece bireyin kendini keşfetme yolculuğundan ibaret değildir. Günümüzde aile, çift, iş ve farklı grup üyelerini de kapsayan terapi türleri uygulanmaktadır. Terapistler, danışan bireylere en yüksek faydayı sağlayabilmek için farklı terapi yaklaşımlarını birlikte de kullanabilirler.

Bilişsel Davranışçı Terapi

Bilişsel davranışçı terapi insanların kendisine zarar veren, olumsuz düşünce ve davranış kalıplarının farkına varmasına ve onları düzeltip iyileştirmelerine yardımcı olur. Terapi sayesinde danışan bu farkındalık ile zararlı düşünce ve davranış kalıplarını, olumlu ve faydalı olanla değiştirir. Bu terapide bireyin geçmişte veya hali hazırda yaşadığı sorunlara ve çözümlerine odaklanılır. Böylelikle bireyin gerçek hayatta yeni beceriler edinmesini sağlanır. Terapi sonunda, danışanın daha sağlıklı ve pozitif seçimler yapabilme yetisi yerleşir.

Bilişsel davranışçı terapi, depresyon, anksiyete, yemek bozukluğu, bipolar bozuklukların tedavisinde tercih edilen en etkili yaklaşımlardan biridir.

Kişilerarası Terapi

Kişilerarası terapi kısa süreli bir tedavi şeklidir. İletişim yoğunluklu bir terapidir. Bireylerin, tüm sosyal ortamlarda, başkalarıyla uyuşamama nedeniyle çıkan çatışmaları, diğerleriyle ilgili sorunları vb. gibi sorunlu bilinçaltı kişilerarası sorunları anlamalarına yardımcı olur. Terapide, bireyin iletişim becerilerini geliştirme hedeflenir. Kişilerarası terapi, en çok depresyon ve bipolar bozuklukların tedavisinde kullanılır.

Aile Terapisi

Aile terapisi, çiftler başta olmak üzere, tüm aile üyelerinin birbirleriyle olan iletişim problemlerini ve çatışmalarını çözümleyebilmelerine, aralarındaki bağı kuvvetlendirmelerine odaklanan bir terapidir. Kimi zaman tek kişi ile başlar ve sonradan diğer aile üyeleri de sürece dahil olur. Bazı durumlarda ise çatışmaya konu tüm aile üyelerinin katılımı ile başlayarak tek kişiye düşebilir. Bu terapistin karar vereceği bir süreçtir.

Çift terapilerinde de genellikle çiftler birlikte terapi almaya başlarlar. Terapistin uygun gördüğü durum ve koşullar oluştuktan sonra çiftlerin ayrı ayrı terapiye devam etmesi de söz konusu olabilir.

Psikodinamik Terapi

Psikodinamik terapi, kişilerin bilinçaltını görünür kılarak, düşünce ve eylemlerine ne derece etki ettiğinin ortaya çıktığı bir terapi türüdür. Terapistler, danışanların bilinçaltında yatan kalıpları, yargıları, düşünceleri açığa çıkararak, insanların verdikleri tepkiyi anlayarak, onu kontrol etmesine yardımcı olur. Bu terapide, bireyler neyi, neden yaptıklarının farkına vararak, kendilerine zarar veren olumsuz davranış ve düşünce kalıplarından kurtulmuş olurlar.

Sanat Terapisi

Müzik, dans, resim gibi sanat formlarını içeren ve kişilerin duygularını daha rahat ifade etmelerine yardımcı olan bir terapi türüdür. Oyun terapisi, müzik terapisi gibi terapiler sanat terapisi olarak geçer. Konuşma yoluyla duygularını açık edemeyen kişiler için kendilerini daha rahat hissettikleri bir ortamda olması sağlanarak, problemleri çözme yoluna gidilir. Drama, resim yapmak, şarkı söylemek, müzik aletleri gibi çeşitli destekleyici aktiviteler ile gerçekleştirilir.

Terapiden Ne Beklemeliyim?

Psikoterapinin en önemli amacı kişinin daha sağlıklı, mutlu ve iç huzura erişmiş olmasıdır. Başarılı bir terapi süreci, ölüm, hastalık, depresyon, işsizlik gibi dış etkenlerin bireyde neden olduğu tahribatı en aza indirmesini sağlar. Psikoterapinin pek çok farklı türü vardır ve bazı problemler için kişiye özel terapiler de organize edilebilir. Bununla birlikte, psikoterapi destekleyici olarak ilaçla veya diğer terapilerle birlikte kullanılabilir.

Terapi sonunda bireylerden aşağıdaki kazançlarını elde etmeleri beklenir:

•  Her türlü zorluk karşısında ayakta duracak güce erişirler. Duygusal dayanıklılıkları ve problem çözme yetenekleri artar.
• Olağan gelişim süreçlerini engelleyen davranışlarını değiştirirler. Davranışlarını yönetmeyi öğrenirler.
• Kendilerine dair geliştirdikleri olumsuz düşünceleri fark ederler.
• Geçmişte ya da gelecekte değil bugünde yaşamayı tercih ederler.
• İletişim ve sosyal ilişki kurma becerileri artar.
• Geleceğe yönelik amaç ve planlarını net bir şekilde ortaya koyarlar.
• Korku, yas, öfke gibi güçlü olumsuz duygularla başa edebilme gücüne erişirler.

Psikoterapinin başarıya ulaşması sadece kişinin kendisi ile bitmez. Terapist ile kurulan ilişkinin de terapinin başarısına katkısı çok büyüktür. Kurulan ilişki ne kadar doğru ve sağlam olursa terapide kişi için o kadar verimli olur.

Psikoterapiden en yüksek faydayı sağlamak için aşağıdaki notları dikkate alabilirsiniz.

• Terapistinize beklentileriniz konusunda açık olun. Kendinizde gördüğünüz hassas noktalarınızı vurgulayın.
• İletişime açık olun ve size yardımcı olmak üzere çalışan terapiste karşı dürüst olun. Örneğin konuşmak istemediğiniz bir konu için yalan söylemek yerine, samimi bir şekilde bu konuyu konuşmak istemediğinizi söyleyin.
• Değişime açık olun. Şüphesiz terapi süreci çok önemli katkılar sağlayacaktır ama bunun için kişinin kendisinin bu değişime hazır olması gerekir.
• Eğer terapi sürecinde beklentilerinin karşılanmadığını düşünüyorsanız bunu terapistinize açıkça söyleyin.
• Terapide öğrendiklerinizi evinize, işinize ve diğer sosyal çevrenize taşıyın. Başkalarına ışık olmak, kendinizi daha iyi hissetmenize yardım edecektir.

Ankara psikolog arayışında ya da belirli bir konuda duygusal ve sosyal gelişim, değişim için terapiye ihtiyaç duyduğunuzda Tibbipsikoloji.com rehberliğine güvenebilirsiniz. Alanında uzman terapistlerden destek alarak yaşamınıza değer katabilirsiniz.

Bir sonraki Agorafobi adlı yazımıza göz gezdirmeyi unutmayın!