Siber Zorbalık Nedir?

Siber Zorbalık, bir kişinin başka birini kasıtlı ve düzenli olarak rahatsız etmesidir. Zorbalık yapan kişi bunun için karşı tarafa zarar verme amacı taşıyan eylemlerde bulunur. İncitme ve korkutma söz konusudur. Zorbalık fiziksel ya da sözel olarak gerçekleştirilebilir. Günümüzde ise zorbalık, sosyal medyada daha çok rastlanır bir durum haline gelmiştir. Dijital çağ hayatı kolaylaştırırken psikolojik olarak farklı zorluklar ortaya çıkarmaktadır. Siber zorbalık da günümüzde en önemli sorunlardan biridir. Peki siber zorbalık nedir ve nasıl önlenebilir? İşte detaylar…

Siber Zorbalık Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Siber zorbalık, dijital platformlar ve ortamlar, sosyal medya uygulamaları aracılığı ile rahatsızlık verme eylemi olarak tanımlanır. Siber zorbalık hangi yaş grubu için oldukça tehlikelidir. Ruhsal, psikolojik ve duygusal sorunlara neden olabilecek bir durumdur. Özellikle gençler arasında yaşanan siber zorbalık örnekleri, pek çok gencin hayatını olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle hem ebeveynler hem de gençler çok dikkatli olmalıdır. Siber zorbalık göz ardı edilemeyecek kadar ciddi bir sorun ve aynı zamanda bazı durumlarda suç olarak kabul edilmektedir. Siber zorbalık ile karşılaşmanız durumunda birkaç ipucu ile kendinizi koruyabilirsiniz.

• Rahatsız eden kişi ile iletişim sona erdirilmelidir.
• Sosyal medya hesapları ve mail bilgileri korunaklı hale gelmelidir. Herkesin erişimine açılmamalıdır.
• Zorbalığın ısrarla devam etmesi durumunda güvenilen kişilere ve ebeveynlere durumu anlatmak gerekmektedir.
• Zorbalığa maruz kalındığında platformlara gerekli şikayetleri yapılmalı, zorbalık yapan hesap ya da kişiler bildirilmelidir.
• Zorbalığa maruz kalınan platformlardaki hesaplar silinmeli ya da dondurulmalıdır.
• Zorbalığa uğrayan kişi tehlike altında olduğunu hissediyorsa mutlaka resmi makamlara gerekli şikayetlerde bulunmalıdır.
• Zorbalık görmezden gelinecek bir durum değildir, bu yüzden gerekli önlemler alınmalıdır.
• Ebeveynlerin çocuklarını siber zorbalık hakkında bilgilendirmesi önemlidir. Bu konuda çocuklarla konuşulmalıdır. Güvenli internet kullanımı hakkında bilgi verilmelidir. Destek olmak, takip etmek ve gerektiğinde erişimlerin kontrol altına alınması önemlidir.
• Siber zorbalığın yasal olarak yaptırımları vardır. Bu konuda hakların iyi öğrenilerek mücadele edilmesi büyük önem taşır.

Siber Zorbalık

Siber zorbalık, dijital teknolojilerin kullanılması ile gerçekleştirilen bir zorbalıktır. Bu tür zorbalıklar sosyal medyada, mesajlaşma platformlarında, oyun platformlarında ve cep telefonlarında görülebilir. Hedef seçilen kişileri korkutmaya, kızdırmaya ya da utandırmaya yönelik olarak tekrarlanan bir davranıştır. Bir kişinin siber zorbalık yapması için çeşitli nedenler olabilir. Bu nedenlerden bazılarını şöyle sıralayabiliriz;

• Kişinin daha önceden siber zorbalık ile karşılaşarak bu durumdan zarar görmüş olması,
• Özgüven eksikliği,
• Düşük benlik algısı,
• Sosyal kaygı,
• Aile içi çatışma ve huzursuzluklar,
• Kişinin, kendi davranışlarının ne gibi sonuçlar doğuracağını görememesi

Siber Zorbalık Örnekleri

Siber zorbalık en çok 12-14 yaş aralığında görülmektedir. Siber zorbalık ne demek, daha anlaşılır olması için örnekler vermek faydalı olabilir. Kişinin, karşı tarafa zarar vermek amacıyla yaptığı her türlü eylem şeklinde ortaya çıkabilir. Ayrıca web sayfalarında, sosyal medya platformlarında herkesin görebileceği şekilde kişiyi hedef alan ve kişi için rahatsızlık verici davranışlar da siber zorbalığa işaret eder. En sık rastlanan siber zorbalık örneklerini inceleyebilirsiniz:

• Online platformlarda kavga etmek
• E-mail atmak, mesaj atmak, cep telefonuyla sürekli aramak gibi sadece kişiyi hedef alan eylemler
• Sosyal medyada bir başkasının rahatsızlık verici görüntülerini yayınlamak, kişi için önemli, gizli bir resim, ses ya da videoyu herkesin göreceği şekilde ifşa etmek
• Bir başkası hakkında doğruluğu olmayan haberler yaratmak ve bunları yaymak, gerçekliği olmayan iftiralar atmak
• Bir başkasının özel ya da mahrem bilgilerini dışarıya sızdırmak
• Tehdit mesajları yollamak, hakarete varan ifadeler kullanmak
• Anonim hesaplardan taciz etmek, rahatsızlık vermek
• Bir başkasının hesaplarını ele geçirmek ve bu hesaplardan uygunsuz yayınlar yapmak, kişiyi taklit ederek sahte hesaplar açmak
• Bir kimseyi ısrarla takip etmek
• Bir kimsenin paylaşımlarına kasıtlı olarak sürekli olumsuz yorumlar yapmak
• Karşı tarafa zarar verici eylemlerde bulunmak
• Kişiyi aşağılayıcı ve küçük düşürücü hareketlerde bulunmak, hakaret etmek
• Doğrudan ya da dolaylı tehdit etmek veya gözünü korkutucu mesajlar vermek
• Ortamdan dışlama, sanal tacizde bulunma ya da cinsel içerikli tacizler

Teknolojinin gelişmesi ve internetin önemli hale gelmesi ile siber zorbalıkla ilgili örnekler her geçen artmaktadır. Sonuçları da kişiler için oldukça ağırdır. Bu nedenle önlenmesi yönünde çalışmalar yapılması çok önemlidir.

Siber Zorbalık Cezası

Siber zorbalık nasıl önlenir, siber zorbalığı önlemek için, tuzaklara düşmemek, tanınmayan kişilerle etkileşim kurmamak, kişisel bilgileri herkesle paylaşmamak, engellemek ve yardım istemek gerekmektedir. Sonuçta siber zorbalık; başka bir kişiyi taciz ya da tehdit etmek, utandırmak veya hedef almak için teknolojik platformların kullanımıdır. Bu nedenle kimseye güvenmemek gerekir.

Siber zorbalık konusunda kanuni yaptırımlar gündeme gelmektedir. TCK’nın (Türk Ceza Kanunu) 243. maddenin 1. ve 2. fıkrasında açıkça belirtilmiştir. Bir bilişim sisteminin bütününe veya bir kısmına, hukuka aykırı olarak giren ve orada kalmaya devam eden kimseye bir yıla kadar hapis veya adli para cezası verilir. Ayrıca kişisel verileri, hukuka aykırı olarak bir başkasına veren, yayan veya ele geçiren kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu nedenle siber zorbalık konusunda mağdur tarafın haklarını bilmesi, siber zorbalık suçunun cezası neticesinde eyleminin sonuçlarını ön görebilmesi gereklidir.

Siber Zorbalık Türleri

Siber zorbalık bilgisayar ve cep telefonları aracılığı ile yapılan bir eylemdir. Bununla birlikte iki tür siber zorbalık bulunur.

1. Elektronik zorbalık, daha çok teknik yönünü içeren (electronic bullying) olarak tanımlanan türüdür.
2. Psikolojik yönünü içeren elektronik iletişim (e-iletişim) zorbalığıdır (e-communication bullying).

Her iki türde de siber zorbalık oldukça tehlikelidir. Duygusal olarak depresyon, agresif davranışlar, kaygı bozuklukları, korku, aksi davranışlar sergileme gözlemlenir. Davranış değişiklikleri arasında sürekli sıkılma hali vardır. Bütün bunlar nihayetinde zorbalığa uğrayan kişiyi fiziksel olarak intihara kadar götürebilir. Bu açıdan siber zorbalığın sonuçları yıkıcıdır.

 Yapılan çalışmalar gösteriyor ki siber zorbalığa maruz kalan kişiler sürekli üzgün, kızgın ve mutsuzdur. Olumsuz duygular yoğun olarak görülmektedir. Uzun süren siber zorbalık durumunda kişinin öz saygısında düşüş yaşanır. Kendisi hakkında önemli olan bilgilerin öğrenilmesi ve yayılmasından dolayı kişi utanç duyar. Kendini değersiz hisseder. Bunun sonucunda depresyon belirtileri görülmeye başlar.

Ankara çocuk psikolog ekibimizin yaptığı araştırmada Siber zorbalık yapan kişilerin kimliğini kolayca saklayabilmesi ve kişinin kim olduğunun bilinmemesi mağdur olan kişide stres ve kaygıya neden olabilir. Çevresindeki herkesten şüphelenir. Güvensizlik problemleri, paranoid semptomlar, arkadaşlık ilişkisi kurmada güçlük çekme, intihar düşüncesi ya da buna benzer eylemler görülebilmektedir. Majör depresyon yaşayan kişiler için siber zorbalığa maruz kalmak iyileşmeyi engelleyen önemli bir faktördür. Yaşanan sürecin psikolojik boyutunun detaylı ele alınması için psikoterapi desteği almak çok önemlidir.

Ankara’da siber zorbalık deneyimi yaşayan ve psikolojik sonuçları için mücadele etmek isteyenler Ankara psikolog şeklinde online arama gerçekleştirebilir. Tıbbipsikoloji.com Ankara’da yaşayan danışanları için deneyimli uzman kadrosuyla hizmet vermektedir. Siz de kendiniz ya da ihtiyaç duyduğunu düşündüğünüz yakınlarınız için Tıbbipsikoloji.com hizmetinden faydalanabilirsiniz. Siber zorbalık günümüzde en çok mücadele edilmesi gereken konulardan biridir. Bu yüzden gerektiğinde destek almaktan çekinmemek gerekir.