Psikodrama

Sosyal bir bilim olan psikoloji aynı zamanda doğa bilimlerini de içerisinde barındırır. Çünkü, insanların yanı sıra organizmaların doğrudan gözlemlenebilen davranışları da psikolojinin inceleme alanına girer. Canlıların durumlar karşısında sergilediği eylemleri inceleyen psikoloji, insanları anlama yolunda büyük adımlar atılmasını sağlar. İçsel süreçlerin yanında kişiler arası iletişimi de inceleyen psikoloji, grup içi davranışlar ve gruplar arası ilişkiler ile de ilgilenir. İnsanları anlamada ve yeri geldiğinde tedavi etmede pek çok farklı yöntem kullanılır. Bunlardan biri de psikodramadır. Peki, psikodrama ne demek?

Psikodrama için kısaca tiyatroyu psikolojik tedavide kullanan bir teknik denilebilir. Jacob Levy Moreno tarafından, 20. yüzyılın başlarında geliştirilmiş olan psikodrama, çocuklardan yetişkinlere kadar geniş bir yaş kitlesi üzerinde uygulanabilir. Öncelikle bireyin grup içinde iyileştirilmesini hedefleyen bir yöntem olan psikodrama hakkında merak ettiğiniz tüm detaylara yazımızda ulaşabilirsiniz.

Psikodrama Nedir?

Psikodrama, Jacop Levy Moreno’nun geliştirdiği psikodrama, Yunanca’da yer alan “psyche ” ve “drama ” sözcüklerinden oluşur. Bu kelimeler Türkçe’ye sırası ile ruh ve eylem olarak çevrilebilir. Günümüzde kullanımı giderek yaygınlaşan psikodrama çoğu kişi için merak konusudur. Psikodrama, kişinin, üzüntü ve kaygıya yol açan problemini, bir grup karşısında, sergilemesi ve kendini açması ile uygulanır. Bu yöntemde, kişi, gerçek yaşamında olduğu biçimiyle, sahnede rol yaparak, problemini dışarıya yansıtır. Psikodrama yöntemi ile kişiye bunu yapma fırsatı verilir. Psikodrama, kişilerin; duygularını ve tepkilerini ortaya koyması ve problemleri hakkında bilinçlenmesini sağlaması bakımından oldukça etkili bir terapi yöntemidir.

Psikodramanın kişilerin duygusal ve fiziksel sağlığını iyileştirdiği kanıtlanmıştır. Bunun yanı sıra bireylerin bilişsel, davranışsal ve duygusal becerilerini de geliştirdiği söylenebilir. Bu terapi çeşidi grup ortamında uygulanabileceği gibi bireysel ortamlarda da uygulanabilir. Psikodrama ile bireyde maksimum seviyede iyileşme ve aydınlanmaya ulaşmak hedeflenir. Psikodrama da yeni roller alınabilir. Kişiler, öğrenci, evlat, baba, anne, müdür olabileceği gibi yer yer de gerçek hayatta var olmayan veya deneyimlenemeyen prens, kraliçe, peri vb. rolleri üstlenebilir. Bireyin rol repertuarı ne kadar genişler, gelişir, esnek bir hale gelirse, kişi rolüne o kadar rahat bir şekilde adapte olabilir. Aynı zamanda rollerinde yaratıcı davranışlar sergiler ve spontane davranışlara da açık bir hale gelir. Psikodramada uygulanan bu yöntem kişilerin kaygılarını azaltmanın yanında, bireylerin kendilerine duydukları güven oranını da büyük ölçüde artırır. Aynı zamanda ruh sağlığını destekler ve kişinin ruh sağlığını korumasını da kolaylaştırır.

Psikodrama ve EMDR terapi sık sık karıştırılır. Çoğu terapi yöntemi karşılıklı konuşma şeklinde ilerler. Psikodrama, EMDR, hipnoterapi, sanat terapisi de bunlardan bazılarıdır. Fakat, grup halinde yapılan çalışmalar ile kişilerin sorunlarını çözme yoluna gidilen psikodrama ile EMDR arasında fark vardır. EMDR terapi terapistin danışanın gözlerini sağa ve sola hareket ettirmesi ile veya dikkatin bir yönden diğer bir yöne aktarılmasını sağlayan çeşitli aletler aracılığı ile uygulanan bir yöntemdir. Bu yöntem ile kişinin beyninin her iki yarım küresinin hafifçe uyarılması sonucu, danışanı rahatsız eden duygulara yoğunlaşması sağlanır.

Psikodrama Faydaları

Psikodrama faydaları kişilerin pek çok konuda ileriye gitmesine yardımcı olur. Öncelikle psikodrama bireylerin kişisel farkındalık kazanmasına yardımcı olur. Bu da kişilerin kendilerini daha iyi hissetmesini sağlar. Psikodrama grup halinde yapılıyorsa, gruptaki üyelere sorunlarla başa çıkmalarında katkı sağlar. Bireylere, çevresindeki kişiler ile yaşadığı problemlerin kaynağını gösterebilir. Aynı zamanda ilişkilerdeki olumsuz yönlerin fark edilmesine olanak sağlar. Bu konuda bilinçlenmek, kişilerin insan ilişkilerindeki problemleri daha rahat bir şekilde çözümlemesine yardımcı olur. Sorunlara farklı bir perspektiften bakabilmeyi mümkün kılan psikodrama neredeyse her yaştan kişiye uygulanabilir. Psikodramanın bir grup tedavisi olması farklı avantajları beraberinde getirir. Kişilerin diğer insanların yaşadığı sorunları görmesi, şahsi sorunlarına kucak açmasına yardımcı olur. Farklı bir deyişle, kişiler yaşadıkları problemin yarattığı yükten bir nebze de olsa arınabilir. Bunun yanı sıra grup içerisinde diğer üyelerin paylaşım aşamasında yaptığı geri dönüşler sayesinde çözümler çeşitlendirilebilir. Farklı psikodrama faydaları aşağıdaki gibi listelenebilir;

• Sosyalleşmeye yardımcı olur.
• Problem çözme becerilerini geliştirmede etkilidir.
• Gelişime katkı sağlar.
• Empati becerilerini güçlendirici rol oynar.
• Sorunlarla baş etme becerileri kazandırır.
• Yaratıcılığı arttırır.
• İletişim becerilerini ileri seviyeye çıkarır.
• Kişilerin kendilerini daha iyi tanımasına yardımcı olur.
• Farklı perspektiflerden bakmayı kolaylaştırır.
• Kişilere grup bilinci kazandırır.

Psikodramanın Öğeleri Nelerdir?

Psikodrama kendi içerisinde öğelere ayrılır. Psikodrama ögeleri aşağıdaki gibi detaylandırılabilir;

• Sahne

Psikodramanın yapıldığı ve yaşandığı yer sahne olarak adlandırılır. Sahne yeniden yaşamaların oluşturulabileceği tedavinin önemli parçası olarak görülen bir alandır. Sahneyi oluşturan protagonisttir. İstenilen her alan ve mekan psikodrama sahnesi olabilir.

• Psikodrama Yöneticisi

Psikodrama oturumlarını gerçekleştiren kişilere psikodrama yöneticisi denir. Psikodrama yöneticisi aynı zamanda oturumun nasıl ilerleyeceğinden sorumlu olan ve grup ortamında psikodramayı var eden uzman kişilerdir.

• Protagonist

Sahnedeki baş oyuncu protagonist olarak adlandırılır. Protagonist sahnede kendi yaşantısını bir oyun halinde diğer grup üyelerine sunar.

• Yardımcı Oyuncular

Psikodrama oturumları sırasında protagoniste oyununda yardımcı olan kişilere denir. Protagonistin hayatındaki önemli kişiler, kavramlar ve duygular farklı kişiler tarafından canlandırılmalıdır. Yardımcı oyuncular protagonist tarafından belli bir rol için seçilir. bu kişilerin problemlerini daha gerçekçi bir şekilde ele almasına yardımcı olur. Yardımcı oyunculara yardımcı egolar da denilebilir.

• Grup

Psikodrama grupları içerisinde genellikle 8 ila 20 kişi yer alır. Protagonist ve yardımcı oyuncular sahnede oyun sergilerken, diğer grup üyeleri de bu oyunu izlerler. Baş oyuncu gerçek hayatının küçük bir kesitini grup ile paylaşır. Baş oyuncunun sergilediği bu gösteri sayesinde, durum tekrar yaşanır, düzeltilir, farkına varılır, değiştirilir. Bu yöntem aynı çıkarımları gruptaki kişilerin de edinmesini sağlar.

Psikodrama, bir yaşam biçimi olarak da görülür. Drama yolu ile terapinin yapıldığı bir psikoterapi biçimi olan psikodrama uzun yıllardır kullanılan bir yöntemdir. Mitolojiler, masallar ve rüyalar psikodrama sahnesinde gerçeğe dönüştürülebilir. Psikodrama sayesinde değişime uğrayan insan, seçimlerini de değiştirir. Seçimler farklı bir kişiliğin ortaya çıkmasında önemli role sahiptir.

Psikodrama Temel Teknikleri Nelerdir?

Psikodrama yönteminde kullanılan pek çok teknik vardır. İşte bazı psikodrama teknikleri;

• Eşleme

Protagonistin söyleyemediği bazı şeyler olabilir. Aynı şekilde bu bilgileri söylemek istemediği veya orada olduğunu dahi bilmediği sözleri de olabilir. Bu durumun açığa çıkarılmasında eşleme yönteminden yararlanılır. Protagonist ile eşleşen kişi, empati kurar ve protagonistin söyleyemediği şeylere odaklanır.

• Rol Değiştirme

Rol değiştirme tekniğinde protagonist başkasını oynar. Bu yöntemde protagonist kendisini bir başkasının yerine koyarak, o kişi gibi düşünmeye ve hissetmeye çalışır. Bu sayede kendisine role girdiği kişinin gözünden bakma fırsatı bulur.

• Ayna

Ayna tekniğinde protagonistin kendisine dışarıdan bakabilmesi asıl hedeftir. Protagonist oyununun canlandırılacağı sahne, kendisini canlandıracak kişi ve eşini seçebilir. Bu sayede kendi davranış ve duygularını dışarıdan izleme fırsatı bulur.

Ankara Psikodrama

Psikodrama yöntemiyle pek çok problemin üstesinden gelebilirsiniz. Algı psikodrama sayesinde, kaçındığınız gerçekliklerle yüzleşebilir ve yüklerinizden arınabilirsiniz. Bu anlayış ile Ankara Psikolog arayışında olabilirsiniz. Uzman desteği almak için psikodrama Ankara araştırması yapıyorsanız bizimle iletişime geçebilirsiniz. Tıbbi Psikoloji Merkezi rehberliğinde uzmanlarla terapi yapmak için, telefon üzerinden veya online olarak randevu oluşturabilirsiniz.