Depresyon
Günlük hayatta mutsuz, sıkıntılı, bir anda içe kapanan, dış dünya ile iletişimi kesen insanları gördüğümüzde önce depresyona girdiğini düşünürüz. Depresyon hem ruhsal hem de bedensel bir çöküşü ifade eden bir durumdur. Birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bununla birlikte yaşanan durumu depresyon olarak adlandırmak için belli özelliklere sahip olması gerekir. Profesyonel, deneyimli uzmanlar bununla ilgili teşhis yapabilir, çözüm önerileri sunabilir. Peki depresyon nasıl başlar? Depresyonu tanımak için birkaç önemli bilgiyi paylaşalım.
Depresyon Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Depresyona neden olabilecek birçok neden olabilir. Maddi ve manevi yaşanan sorunlar tetikleyebilir. Özellikle bazı deneyimler depresyon riskini arttırır. Bununla birlikte sevindirici haber şu ki depresyon iyileştirilebilir. Bunun için depresyonu farkında olmak, gerektiğinde destek almak çok etkilidir. Öncelikle depresyonun tanısı konur, hangi tür depresyon olduğu netleştirilir. Böylelikle uzman danışan için en uygun çözüm yöntemi ile süreci yürütür. Burada hem depresyonu yaşayan hem de ona rehberlik eden danışmanın iletişimi çok önemlidir. Depresyonun bir kişilik sorunu olmadığı ve geçici bir süreç olduğunu dikkate almak gerekir.
Depresyon tehlikeli mi, merak edenler olabilir. Depresyon gösterilen belirti ve süreye göre riskli olabilir. Depresyonun kronik hastalıklar üzerinde olumsuz etkileri olduğu bilinmektedir. Kalp, felç, diyabet gibi sağlık sorunları üzerinde etkilidir. Depresyonun alkol ve madde bağımlılığına dönüştü durumlar fiziksel sağlığı daha çok tehdit eder. Bu nedenle depresyonu tanımak ve önlem almak çok önemlidir. Peki tam olarak depresyon nedir ve nasıl anlarız?
Depresyon Nedir?
Depresyon sözlük anlamı olarak bunalım, çökkünlük anlamlarını taşır. Kişi kendini psikolojik olarak iyi hissetmez. Günlük hayatı oldukça fazla olumsuz etkileyen psikolojik bir rahatsızlık olarak tanımlanabilir. Depresyonun sonucunda kişinin sosyal hayatı bozulur. Mesleki becerileri zarar görür ve fiziksel olarak da kendini rahatsız hisseder. Bu kadar etkili sonuçları olan depresyon neden olur? Depresyon riskini arttıran faktörleri şu şekilde özetleyebiliriz.
- Geçmişte yaşanan travmalar, çocuklukta yaşanan travmatik olaylar
- Kayıplar, erken yaşta ebeveyn ya da yakın birinin vefatı
- Üzüntü ve zorlanmalar, boşanma, taşınma
- Devam eden sorunlar,
- Yeni ortaya çıkmış zorlayıcı yaşam olayları
- Düşük eğitim ve sosyoekonomik düzeyi
- Yoksulluk
- Kalıtsallık
- Kullanılan bazı ilaçlar
- Hormonal değişiklikler
- Bazı hastalıklar ve kaygı bozukluğu durumları
- Alkol veya madde kullanımı
Kalıtsallık nedenine bakıldığında ailesinde depresyon durumu yaşayan bir kişi varsa, bu depresyon yaşama riskini artıran bir unsurdur. Ayrıca kadınların depresyona girme oranı erkeklere göre daha fazladır. Depresyon her yaşta ortaya çıkabilir. Yirmili ve otuzlu yaşlarda ortaya çıkma riski yüksektir.
Depresyonda olan bir kişiyi iyi gözlemlemek durumun anlaşılması için etkili olabilir. Çünkü kişinin alışkanlıklarında değişiklik fark edilir. Depresyon belirtilerini bilmek, gerekli müdahaleyi sağlamak için önemli faktörlerden biridir.
Depresyon Belirtileri
Depresyon her bireyde farklı belirti gösterebilir. Depresyonun kendine özgü ve kişiye göre değişen belirtiler gösterdiğini söyleyebiliriz. Depresyon belirtileri nelerdir, öncelikle depresyonda olan kişi karamsar, umutsuz ve mutsuz bir tutum içerisindedir. Çoğu zaman kendini yalnız ve üzüntülü hisseder. Çevresine olan ilgisi azalır. Her zaman huzursuzluk ve iç sıkıntısı yaşar. Duygu durumları o kadar yoğunlaşır ki, günlük aktivitelerini gerçekleştirmekte zorlanır.
Depresyonun sadece psikolojik belirtileri yoktur. Fiziksel olarak da bazı rahatsızlıklar görülmeye başlar. Fiziksel olarak etkileyen depresyon belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- İştahta azalma, kilo kaybı; bunun tam tersi olarak yeme eğilimi ve obezite
- Sebebi belli olmayan ağrılar
- Uyku bozuklukları
- Yorgunluk, halsizlik, kendini enerjisiz hissetme
Hissedilen duygu durum değişikliklerine fiziksel belirtiler eklendiğinde depresyon durumu oldukça tehlikeli boyutlara ulaşabilir. Üstelik ev, iş ya da okul tüm sosyal ortamlarda gözle görülür hale gelerek daha fazla sorun yaşanmasına neden olabilir. Çocuklarda ve yetişkinlerde benzer belirtiler görmek mümkündür. Çocuklar karın ağrısı, okula gitmeyi reddetme gibi belirtiler gösterirken ergenlerde madde kullanımı, kendine zarar verme ve obezite gibi tehlikeli sonuçlar meydana getirebilir. Bu nedenle depresyon belirtileri fark edildiğinde geç kalmadan müdahale etmek gerekir.
Depresyon ne kadar sürer, merak edilen sorulardan biridir. Kişiye göre değişebileceği gibi aylarca sürmesi de mümkündür. Bu nedenle depresyon nedenleri fark edildiğinde profesyonel destek almak, depresyon iyileşme belirtileri konusunda sonuç almayı hızlandırır. Depresyonun iyileştiğini gösteren belirtiler ilk evrede uyku sorunlarının çözülmesi, iştahın düzelmesi şeklinde kendini gösterir. Halsizlik ve ağrılar sona ermeye başlar. Üçüncü haftadan sonra ruh halindeki değişim gözlenebilir. Huzursuzluk, mutsuzluk, içe kapanma azalmaya başlar. İyileşme belirtileri hem kişi tarafından hem de kendisi tarafından fark edilir noktaya gelir.
Depresyon Çeşitleri
Depresyonun gösterdiği belirtiler ve altında yatan faktörlere göre farklı çeşitleri görülebilir. Bu noktada en tehlikeli depresyon hangisi, sorusu akla gelebilir. Burada dışarıdan gözlemlendiğinde fark edilemeyen atipik depresyonun tehlikeli olduğunu söyleyebiliriz. Peki depresyon çeşitleri nedir ve nasıl anlaşılır? Detayları inceleyelim.
Majör Depresyon
Orta yaşlarda görülen, 20-40 yaşlarındaki kişileri etkileyen depresyon türüdür. Majör depresyon klinik depresyon olarak da bilinir. Kişi günlük aktivitelerinden tamamen ayrılır. Majör depresyonun nedeni hormonlara bağlı olabilir. Ayrıca kalıtsal olarak da yaşanabilir. Bununla birlikte ekonomik nedenlerden dolayı da majör depresyon durumu yaşanabilir. Kişi ağır duygusal çöküntü içindedir.
Distimi (kalıcı depresif bozukluk)
Distimi, kronik depresyon olarak da bilinir. Depresyon ile ilgili semptomlar en iki yıl görülür. Bu açıdan oldukça dirençli bir depresyon türüdür. Kişinin günlük işlerini olumsuz etkiler. Majör depresyona döndüğü çifte depresyon durumu da yaşanabilir.
Doğum Sonrası Depresyon
Hamilelik sonrasında ve doğumdan sonraki dört hafta içerisinde görülür. Hamilelik ile başlayan hormon değişiklikleri etkilidir. Depresyon belirtilerinin görüldüğü, kişinin kendini her şeye isteksiz hissettiği bir süreçtir.
Psikotik Depresyon
Kişinin dış dünyadan soyutlandığı, ağır depresyonun alt kademesi olarak kabul edilen türü psikotik depresyondur. Muhakeme, davranış ve konuşma problemleri görülebilir.
Maskeli Depresyon
Maskeli depresyon, depresyon belirtilerinin daha çok fiziksel olarak kendini gösterdiği depresyon türüdür. Yorgunluk, sinirlilik, korku baş gösterebilir. Karamsarlık ve değersizlik hissi hakimdir. Kişi kendi duygularını önemsemez ve karşı tarafa mutlu görünür.
Atipik Depresyon
Kadınlarda daha fazla görülür. Aşırı yeme, uyku isteği görülür. Depresyon belirtileri akşam saatleri daha çok yoğundur. Bununla birlikte olumlu olaylara da olumlu tepki verir. Reddedilmeye karşı hassasiyet vardır.
Mevsimsel Depresyon
Mevsime bağlı olarak sonbahar ve kış aylarında kişinin kendini mutsuz ve isteksiz hissetmesidir. Kişileri geçici ya da birkaç gün süreyle de etkileyebilir.
Yaşlılık Depresyonu
Yaşlılar kendilerinin anlaşılmadığını düşündüklerinde depresyon riski artar. İsteksizlik, mutsuzluk, iştahsızlık, kendini fiziksel olarak sürekli hasta ve yetersiz hissetme, kabızlık gibi sindirim problemleri yaşlılık depresyonunda en çok görülen belirtilerdir. Ölüm kaygısı, başkalarına yük olma gibi endişeler yaşlılık depresyonunu tetikleyebilir.
Bipolar Bozukluk-Manik Depresyon
Bu depresyon türünde iki ayrı dönem vardır. Taşkınlık ve çökkünlük dönemleri iki ayrı uçta ruhsal değişimi yansıtır. Mani döneminde kişi coşkuludur, neşelidir. Bununla birlikte sosyal ilişkileri bozuktur. Depresif atağa dönüştüğü dönemde depresyon belirtileri görülür. Bir uzman desteği çok önemlidir.
Depresyon Tedavisi
Depresyon tedavisi için mutlaka deneyimli bir uzman ile iletişime geçilmelidir. Çünkü psikoterapi ile beraber ilaç kullanmayı da gerektirebilir. Bununla ilgili de en doğru görüş ancak profesyonel bir değerlendirme ile mümkündür. Ankara’da depresyon konusunda bilgi ve çözüm önerileri için araştırma yapıyorsanız online Ankara Psikolog şeklinde arama yapabilirsiniz. Tıbbipsikoloji.com Ankara’da bulunan danışanları için uzman ekibiyle hizmet vermektedir. İhtiyaç duyduğunuzda siz de Tıbbipsikoloji.com uzmanlarının rehberliğinden faydalanabilirsiniz.