Borderline Kişilik Bozukluğu
Kişilik nosyonu, insanların başkalarından farklı ve kendine özgü özellikleri olarak tanımlanabilir. Bunun yanı sıra kişilik kavramı, kalıtsal özelliklerinin haricinde çevrenin kişi üzerindeki etkisi ile bağdaşlaştırılabilecek bir nosyondur. Bahsi geçen bu özellikler bireyin iç ve dış dünya ile etkileşim içerisindeyken oluşturduğu duygusal ve davranışsal tepki ve düşünce tarzıdır. Kişisel özellikler, o kişiye özel, tutarlı ve ayırt edici olanlardır. Kişilik bozukluğu ise bu yapıda meydana gelen farklılıkları konu alır. Kişilikle ilgili literatüre bozukluk olarak geçen tanımlardan biri de borderline kişilik bozukluğudur.
Borderline kişilik bozukluğunun bir diğer adı da sınırda kişilik bozukluğudur. Sınırda kişilik bozukluğu, iş ve sosyal yaşamı olumsuz etkiler ve ciddiye alınması gereken bir durumdur. Uzman desteği ile büyük bir ilerleme mümkündür. Borderline kişilik bozukluğu hakkında merak edilen pek çok soruyu yazımızın devamında sizler için yanıtladık.
Borderline Kişilik Bozukluğu Nedir?
Borderline kişilik bozukluğu farklı durumlarda kişinin karşısına çıkmaktadır. Bu durum hem konu hakkında merak edilenleri hem de merak eden kişi sayısını artırmaktadır. Peki, borderline nedir?
Borderline kişilik bozukluğu, kararsız ve uçlarda ruh halleri, çarpık benlik duygusu, dengesiz ilişkiler, yoğun öfke patlamaları meydana getiren ve kişinin karakterini etkileyen bir rahatsızlıktır. Borderline kişilik bozukluğuna sahip bireyler, ani ruh hali değişiklikleri yaşarlar ve çoğu zaman bu ruh hali değişimlerinin uçarılığının farkında olmazlar. Bu durum bireylerin kendilerini ve hayatı algılayış biçimlerini doğrudan etkilemektedir. Çoğu zaman dengesizlik olarak adlandırılan ve üzerine düşülmeyen ani ruh değişimleri, borderline kişilik bozukluğu habercisi olabilir. Sınırda kişilik bozukluğu kişilerin üç dakika önce çok mutluyken bu geçen üç dakikanın sonunda öfke patlaması yaşamasına neden olabilir. Farklı bir bakış açısıyla, bir gün çok iyi anlaştığınız ve hayatınızda önemli yere sahip olan bir kişiyi, başka bir gün hayatınıza zarar veren biri olarak görebilirsiniz. Kişiler hakkındaki bu ani ve uçlarda düşünce, his değişimleri, sınırda kişilik bozukluğu olan bireylerin, etkili ve uzun süreli ilişkiler kurmasına mani olabilir.
Borderline kişilik bozukluğunun birey üzerindeki etkisi düşünüldüğünde, kişilerin sosyal ilişkilerinde oldukça zorluk yaşayacağı söylenebilir. Sınırda kişilik bozukluğundan muzdarip bir kişi yoğun ve karşı konulamaz bir terk edilme veya istikrarsızlık korkusu içinde kalır. Bu nedenle de yalnız kalmaya tahammül etmekte zorlanır. Bireyin farklı durumlarda gösterdiği yoğun öfke, dürtüsellik ve sık ruh hali değişimleri, istediği ilişkileri kurmasının önüne geçer. Örneğin onun kurmak istediği, samimi ve güvenilir bir ilişkinin kalıcı hale gelmesine borderline kişilik bozukluğu engel olabilir. Sınırda kişilik bozukluğu ilk defa yaygın olarak erken yetişkinlik döneminde meydana gelir.Borderline kişilik bozukluğu, genç yetişkinlik döneminde daha ağır bir hal almaya meyillidir. Aynı zamanda, ilerleyen yaş ile birlikte ağır da olsa iyileşebilir. Borderline kişilik bozukluğu vakalarının büyük bir kısmında doğru tedavinin seçimi ve uygulanması ile kişi zaman içerisinde iyileşme gösterebilir. Bu sayede hayal ettiği ve kendisini mutlu edecek hayata başlayabilir. Borderline yani bir diğer adıyla sınırda kişilik bozukluğunun adı, bu problemin iki psikiyatrik durum arasındaki bir sınır şeklinde tanımlanması ile ortaya çıkmıştır.
Borderline Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Borderline kişilik bozukluğundan muzdarip olan bireylerde anlık duygu değişimleri görülmektedir. Sınırda kişilik bozukluğu olan kişiler çoğu zaman; hayata geliş amaçlarını, rollerini, kimliklerini ve yaşama amaçlarını sorgulama ihtiyacı içerisinde olurlar. Fakat kendilerine sordukları bu ve bunun gibi soruların cevapları da sıklıkla değişmektedir. Borderline kişilik bozukluğu mevcut olan kişiler, yaşadıkları olayları net bir şekilde gözlemler. Borderline kişilik bozukluğuna sahip olan kişiler için yaşanılan olaylar çok nettir. Ya yaşanılan durum çok iyi ya da yaşanılan durum çok kötüdür. Yumuşatıcı ve ara duygu denilen diğer duygular sınırda kişilik bozukluğu yaşayan bireylerin literatüründe yer almaz. Herşey ya siyah ya da beyazdır. Herhangi bir durumun ortası olması söz konusu dahi olamaz. Borderline kişilik bozukluğu yaşayan kişilerin diğer insanlar hakkında geliştirdikleri fikirler ani bir şekilde değişebilmektedir. Fakat değişen bu fikirlerin altında herhangi bir neden yatmaz. Borderline kişilik bozukluğunun daha pek çok kişileri doğrudan etkileyen belirtisi mevcuttur.
Borderline kişilik bozukluğu belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir;
- Kişilerin aileye veya arkadaş çevresine karşı duygu durumun ve hislerinin hızlı bir şekilde değişmesi
- Kişinin kendini herhangi bir yere ait hissetmemesi
- Birine çok hızlı bir şekilde güvenme veya hızlı şekilde güvenini yitirme
- Kendine veya çevresine karşı zararlı davranışlarda bulunma
- Kendini öldürme düşüncesi ya da kendini öldürmeye teşebbüs etme
- Araç kullanırken dikkat dağınıklığı, kötü alışkanlıklar, gereğinden fazla para harcama, var olan veya oluşan dürtüleri kontrol edememe
- Duyguların oldukça hızlı bir şekilde değişmesi
- Oluşan öfke ve siniri kontrol edememe
- Kişilerin içerisinde doğan ve engellenemez boşluk hissi
Yukarıdaki belirtilerin yanı sıra sınırda kişilik bozukluğundan muzdarip kişiler ile ilgili doğruluğu kanıtlanmamış şüpheler duyma, güvensizlik yaşama gibi semptomlar da görülebilir. Aksi bir durumda borderline kişilik bozukluğu yaşayan kişilerde yukarıda bahsi geçen bütün semptomlar da gözlemlenmeyebilir. Bazı bireyler belirtilerin hepsini gösterirken bazı bireyler yalnızca birkaç tanesini göstermektedir. Sınırda kişilik bozukluğu yaşayan kişilerde gözlemlenen semptomların oranı, zamanı ve yoğunluğu kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Ortaya çıkan semptomlar gün içerisinde yaşanan olaylar kaynaklı gün yüzüne çıkmış olabilir. Bu hastalığa sahip kişilerde genellikle duygusal ilişkilerde yaşanan tartışma, ayrılma gibi olaylar; semptomların meydana gelmesininin en büyük nedenleri arasında yer alamktadır.
Borderline Kişilik Bozukluğu Tedavisi
Borderline kişilik bozukluğu tedavisi olan bir rahatsızlıktır. Borderline kişilik bozukluğu tedavisi, kişinin durumuna, hastalığın mevcut seviyesine göre değişkenlik göstermektedir. Bu durum için uygulanan farklı yöntemler mevcuttur. Aynı zamanda sınırda kişilik bozukluğuna sahip kişiler, yapılan farklı testlerde çeşitli sonucun ortaya çıkmasına neden olan bir davranış şekli gösterebilir. Örneğin; Rorschach testi gibi yapılandırılmamış psikolojik testlerde mantık dışı, ya da garip olarak adlandırılabilen yanıtlar vermelerine rağmen, WAIS gibi daha yapılandırılmış testlerde iyi performans sergileyebilirler. Bu durumda önemli olan tedavi için seçilecek yolun doğru tercih edilmesidir. Borderline spektrumun bir ucunda yer alan bazı tabloların görüldüğü durumlarda ise antipsikotik ilaçlar kullanılır. Bu duruma duygu durum bozukluklarının eşlik ettiği problemlerde ise antidepresan ilaçlar tercih edilmektedir. Maddenin kötüye kullanımı ve anksiyete bozukluklarının eşlik ettiği durumlarda ise tedavi içerisinde anksiyolitik ilaçlardan yararlanılır. Fakat genellikle, borderline kişilik bozukluğunun tedavisi ilaçtan ziyade terapi şeklinde gerçekleştirilir. Ayrıca özellikle intihar eğiliminin mevcut olduğu borderline kişilik bozukluğu görülen hastalarda diyalektik davranışçı terapi tercih edilir. Bu gibi durumlarda uygulanan tedavi son derece önem taşımaktadır.
Ankara Psikiyatri İle Borderline Kişilik Bozukluğu
Borderline kişilik bozukluğu, kişilerin iş, aşk ve sosyal hayatını büyük ölçüde etkilemektedir. Üstelik bir süre sonra hayatlarındaki kalite azalışından da yüksek oranda etkilenmeleri söz konusudur. Uygulanan doğru terapi ve tedavi yöntemleri ile hayata ideal bir şekilde adapte olmak ve hayat kalitesini arttırmak mümkündür. Ankara’da yaşayanlar için borderline kişilik bozukluğu konusunda destek alınabilecek uzman desteği için Tibbipsikoloji.com, çözüme odaklanan bir yaklaşımla dikkat çekiyor. Uzman desteği almak ve söz konusu kişilik bozukluğunun etkilerinin önüne geçebilmek için bizimle iletişime geçmeniz yeterli. Uzmanlar rehberliğinde doğru tedavi sürecine başlayabilir ve hayatınızın kontrolünü kendi elinize alabilirsiniz.