Bipolar Bozukluk

Psikoloji ile insan bütün olan iki kavramdır. İnsanın hayatında başına gelen olaylar, karşılaştığı travmalar, psikolojisinin olumsuz yönde etkilenmesine neden olabilir. Bu ve bunun benzeri durumlarda kişinin karşısına çıkabilecek pek çok rahatsızlık mevcuttur. Bunlara verilebilecek örneklerinden biri de bipolar bozukluktur. Bipolar bozukluk, mani ve depresif dönemleri ile karakterize olan ruhsal bir rahatsızlık olarak literatüre geçer. Bipolar bozukluk belirtileri, hastalığın mani ve depresif dönemine göre değişkenlik gösterir. Mani döneminde bireyde abartılı düşünceler, aşırı özgüven, hiperaktivite, cinsel dürtülerde artış, aşırı neşeli hissetme, çok fazla para harcama gibi belirtiler gözlenir. Bipolar bozukluk içerisinde yer alan depresif dönemde ise karamsarlık, özgüven eksikliği, umutsuzluk, mutsuzluk ve motivasyon eksikliği, intihar düşünceleri gibi kişinin hayatını zorlaştıran semptomlar meydana gelmektedir. Bipolar bozukluğu doğru yöntemler ile tedavi etmek mümkündür. Hatta hastalığın tedavi edilmemesi, farklı rahatsızlıkların da gün yüzüne çıkmasına neden olabilmektedir. Yazının devamında konu ile alakalı merak ettiğiniz pek çok konuya ulaşabilirsiniz. 

Bipolar Bozukluk Nedir?

Bipolar bozukluk, toplumun bilinçlenmesinin yanı sıra hayat şartlarının da zorlaşması ile kişilerin sıklıkla duymaya başladığı bir rahatsızlıktır. Peki, bipolar bozukluk nedir? Bipolar bozukluk; günümüzde oldukça yaygın olarak görülen ve iki uçlu bozukluk, manik-depresif hastalık gibi isimlerle bilinen bir psikolojik rahatsızlıktır. Bipolar bozukluk için yapılacak kaba bir tabir ile kişinin iki ayrı mani ve depresif dönem arasında gidip geldiği bir hastalıktır da denilebilir. Birey kendisini bir dönem normal hissederken, kendisini bir dönem mani ve bir dönem de depresyon dönemi içerisinde bulur. Bireyin ruh halleri sürekli gelgitler halinde devamlılık gösterir ve kişinin hayatı bundan son derece olumsuz biçimde etkilenir. Bipolar bozukluğun mani evresinde hasta kendisini aşırı hareketli hisseder, sürekli konuşur, özgüveni gereğinden fazladır, etrafındaki hiçbir tehlikeyi ve riski ciddiye almaz. Bunun yanı sıra yeri ve zamanı belli olmaksızın taşkınlıklar çıkarabilir.  Mani dönemindeki birey, kendisini aşırı coşkulu hisseder ve böylelikle hayatında almaması gereken birçok riski alabilir. Bu mani hali ani ve beklenmedik bir anda sona erip, hasta depresif hale geçiş yapabilir. Depresif döneme geçmiş bireyde ise yoğun yoksunluk belirtileri, huzursuzluk, mutsuzluk, çaresizlik, ruhsal çöküntü ve intihar eğilimleri ortaya çıkar. Depresif döneme girmiş olan kişi önceden zevk aldığı aktivitelerden zevk alamaz hale gelir. Aynı zamanda bu psikolojik rahatsızlık fiziğine de yansıyabilir. Bu durumda da kişinin vücudunun çeşitli yerlerinde ağrılar görülebilir, kendisini suçlu hisseder ve özgüveni son derece düşer. Bipolar kişilik bozukluğu sıradan depresyon veya mutluluk dönemlerine kıyasla daha farklı bir yol haritasına sahiptir. Bipolar bozukluğu olan birey hissettiği manik duyguları da depresif duyguları da en uç ve en aşırı şekilde yaşar.  Bipolar ataklar kişide dönem dönem cereyan eder. Kişi kimi dönem kendisini hiç hasta değilmiş gibi hisseder ve dinç olduğu için kendinde pek çok aktiviteyi yapacak güç bulur. Fakat bu dönem  sonrasında aniden bir depresif dönem ile manik dönem yaşar. Eğer bireyin sahip olduğu bipolar bozukluk fark edilmeden ilerleme fırsatı bulmuşsa, bahsi geçen ataklar yılda birkaç kez ortaya çıkabilir. Bipolar bozukluğun tedavi edilmeyip daha şiddetlendiği vakalar da mevcuttur. Bu vakalarda ise hastalığın getirdiği belirtiler, idaha sık ortaya çıkmaya ve kişinin yaşantısını normal düzeyde yaşamasına engel olmaya başlar.  Bipolar bozukluklar çok ileri seviyeye çıkabilen durumlardır. Fakat hastalığı çok ileri seviye olmayan kişiler kendi yaptıkları hareketlerin zararlı ve olumsuz olduklarının farkına varıp davranışlarını buna göre şekillendirebilirler. Hatta yaşadıkları belirtilerden rahatsızlık duyarlar ve değiştirmek isterler. Ama kişilerin tek başına bu bozukluktan kurtulmaları oldukça zordur. İleri seviye bipolar bozukluk mağduru olan kişiler ise tam tersi kendi durumlarının bilincinde değillerdir ve yaşamı tamamen iki farklı uçta yaşamayı normalize ederler. 

Bipolar Bozukluk Belirtileri

Bipolar bozukluk ve bununla ilgili bozuklukların birkaç farklı türü bulunmaktadır. Bipolar bozukluğun evreleri  mani, hipomani ve depresyon içerebilir. Bipolar bozukluk belirtileri, ruh hali ve davranışta öngörülemeyen değişikliklerin meydana gelmesine neden olur.   Bipolar I bozukluk öncesinde veya sonrasında hipomanik veya majör depresif dönemler olmak üzere en az bir manik dönem geçirilen bozukluk evresidir.  Bazı durumlarda mani gerçeklikten kopmayı yani farklı bir deyişle psikoz durumunu tetikleyebilir. Bipolar II bozukluk, hiç manik dönem yaşamadan, en az bir majör depresif dönem ve en az bir hipomanik dönem geçirilen bipolar bozukluk evresidir. Siklotimik bozukluk, en az iki yıl boyunca pek çok  hipomani semptom periyodu ve depresif semptom periyodu yaşanılan bipolar bozukluk evresidir. 

1. Duygu durum bozukluğunun bir ucunda görülen belirtiler aşağıdaki gibidir; 
   1. Genel olarak az uyuma ile kendini gösteren uyku bozukluğu çeşitleri,
   2. Genel olarak az yeme ve iştahta yaşanan problemler,
   3. Hızlı ve heyecanlı bir şekilde konuşma ve anlatma isteği,
   4. Dikkat dağınıklığı ve odaklanma problemleri,
   5. Zararlı ve risk içerikli söylemlerde sıklıkla veya beklenmedik anlarda bulunma,
   6. Kendine aşırı güvenme hali,
   7. Kendini aşırı beğenme hali,
   8. Kişilerin halüsinasyon görmesi
2.  Duygudurum bozukluğunun diğer ucu olan depresyonda görülen belirtiler ise aşağıdaki gibi örneklendirilebilir;
   1. Depresif bir ruh hali,
   2. Düşük ve artırılamaz özgüven,
   3. Günlük hayatta yapılan aktivitelerden keyif almayı bırakma,
   4. Enerjinin gün içerisinde düşük olması,
   5. Hafıza problemleri ve hatırlamada yaşanan güçlükler,
   6. Konsantrasyon ve odaklanma bozuklukları,
   7. Genel olarak neredeyse hiç beslenmemeye kadar giden iştahsızlık ve beslenmeye dikkat etmeme, 
   8. Aşırı uyuma hali veya çok az uyuma,
   9. Sürekli kaygı içerisinde olma,
   10. Karamsarlık ve depresif düşünce,
   11. Yalnız,dışlanmış, çaresiz ve mutsuz hissetme,
   12. Ölüm ve intiharın sıklıkla düşünülmesi. 

Bipolar Bozukluk Nedenleri

Bipolar bozukluğun kesin nedeni sıklıkla araştırılmış olsa da belirlenememiştir. Yalnız kişinin bipolar olarak tanımlanmasını veya bipolarite çerçevesine alınabilmesini sağlayan belirtiler mevcuttur. Bu faktör ve belirtiler arasında; beyindeki kimyasal dengesizlikler, genetik aktarım ve tetikleyici faktörler yer almaktadır. Bipolar hastaları ile yapılan araştırmalar, bu rahatsızlığın nedenleri hakkında fikir sahibi olunmasını ve çeşitli tezler oluşturulmasını sağlamıştır. Bipolar bozukluk nedenleri aşağıdaki gibi listelenebilir; 

Beyinde Oluşan Kimyasal Dengesizlik

Bipolar bozukluk hastalığı, beyindeki kimyasal dengesizliklerin sonucu meydana gelebilmektedir. Beynin fonksiyonlarını kontrol eden kimyasallar nörotransmitter olarak adlandırılır.  Bir veya daha fazla nörotransmiterde bir dengesizlik meydana gelmesi, bipolar bozukluk semptomlarının gelişmesine veya ortaya çıkmasına neden olabilir.  

Genetik Nedenler

Bipolar bozukluğun, genetiğe bağlı olduğu durumlar da kişilerin karşısına çıkmaktadır. Ailedeki birinci derece akrabalardan genetik aktarım sonucu bipolar bozukluk kazanılabilir.

Tetikleyici Faktörler

Stresli durumlar veya yaşanan travmalar genellikle bipolar bozukluğu tetikleyici faktörler arasında yer alır. Bunlar; bir ilişkinin bitişi, fiziksel, cinsel veya duygusal istismar, yakın bir aile üyesinin ya da çok sevilen bir kişinin ölümü veya beyin travmaları olabilir. Bu tür yaşam değiştirici veya yaşamı kökünden etkileyici olaylar, bireyin hayatında herhangi bir zamanda depresyon dönemlerine neden olabilir.

Bipolar Bozukluk Tedavi Yöntemleri 

Kendini sevmek, borderline kişilik bozukluğu ve bipolar bozukluk gibi pek çok psikolojik rahatsızlık bulunmaktadır. Bu veya bunlar gibi durumlarda psikolojik destek almak kişinin yaşam kalitesi için oldukça önemlidir. Hayatı içinden etkileyen ve hayatı yaşayış biçimine yön veren bu rahatsızlıkların, tedavisinin kişiye özel ve doğru biçimde yapılması gerekmektedir. Ankara psikiyatri arayışında iseniz, bizimle iletişime geçebilirsiniz. Uzman desteği ihtiyacınızı karşılamak için, telefon veya online platformlar üzerinden kolaylıkla randevu oluşturabilirsiniz.